MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ
KARIŞIMLAR
Günlük hayatımızda gördüğümüz ve kullandığımız katı, sıvı ve gaz maddelerin büyük bir kısmını karışımlar oluşturur. İki ya da daha fazla maddenin kendi özelliklerini(kimyasal) kaybetmeden bir araya bulunması karışım olarak adlandırılır.
1.Heterojen Karışımlar
Zeytinyağı ile suyu karıştırdığımızda zeytinyağı suyun içine her tarafta aynı olacak şekilde dağılmaz. Zeytinyağı, karışımın üst tarafında daha çok, diğer kısımlarında ise daha az miktarda bulunur. Karışımı oluşturan maddeler karışımın her tarafına eşit miktarda dağılmıyorsa bu tür karışımlar heterojen karışım olarak adlandırılır. Ayran, çorba, meyve suları ve sis heterojen karışımlara örnek olarak gösterilebilir.
2.Homojen Karışımlar
Karışımı oluşturan maddeler karışımın her tarafına eşit olarak dağılmışsa bu tür karışımlara homojen karışım denir. Homojen karışımlar sanki tek maddeymiş gibi görünürler. Homojen karışım oluşurken bir madde başka bir madde içinde dağılır ve çözünür. Bu nedenle homojen karışımlar çözelti olarak da adlandırılır. Örneğin, tuz ile suyu karıştırdığımızda tuz suyun içinde eşit oranda dağılır. Oluşan karışım, tuzlu su çözeltisidir. Şekerli su, maden suyu, deniz suyu, sirke, gazoz, kolonya homojen karışımlara örnek olarak gösterilebilir.
Soluduğumuz hava, kolonya, sirke, deniz suyu ve içtiğimiz meşrubatlar hepsi birer çözeltidir. Yani homojen karışımdır. Çözeltilerde miktarı çok olan madde çözücü, az olan ise çözünen olarak adlandırılır. Limonata bir çözeltidir. Limonatada çözünen şeker ve limon suyu, çözücü ise sudur. Su en iyi ve en yaygın çözücüdür.
Yukardaki yiyecekler Heterojen Karışımlara örnektir.
Çözeltilerde, çözücü ve çözünen maddeleri oluşturan tanecikler arasında, çözünme sırasında etkileşim meydana gelir. Bu etkileşim sırasında çözücü taneciklerin etkisiyle çözünen tanecikler birbirinden uzaklaşır ve çözücünün her tarafına dağılır. Bu dağılma sırasında çözünen taneciklerin etrafı çözücü tanecikler tarafından çevrilir. Çözünen madde iyonik yapıda ise iyonlar hâlinde, moleküler yapıda ise moleküller hâlinde dağılır. Çözünen maddelerin çözücü içinde iyonlarına ya da moleküllerine ayrılmasına çözünme adı verilir.
Bir miktar şekeri, suda çözdüğümüzde şekerli su çözeltisi elde etmiş oluruz.
